Елімізде есірткі бизнесіне қарсы күрес – мемлекет үшін стратегиялық маңызы бар мәселелердің бірі. Президент Қасым-Жомарт Тоқаев бұл бағыттағы саяси ұстанымын бірнеше рет нақты айтып өткен. Мемлекет басшысы өз сөзінде: «Есірткі – ұлт болашағына төнген қауіп. Нашақорлықпен күрес – тек полицияның емес, бүкіл қоғамның міндеті. Жастарды есірткіге жолатпау – әр отбасының, әр оқу орнының және мемлекет органдарының ортақ жауапкершілігі» деп ерекше атап көрсеткен. Осыған сәйкес құқық қорғау органдары еліміз бойынша есірткі қылмысына қарсы күресті күшейтіп, есірткінің заңсыз айналымының жолын кесу бағытында кешенді шараларды іске асырып келеді.
Түркістан облыстық Полиция департаментінің хабарлауынша, бұл бағыттағы жұмыстар жоспарлы әрі жүйелі түрде жүргізілуде. Соның бір дәлелі ретінде облыс аумағында өтіп жатқан “Қарасора – 2025” жедел-профилактикалық іс-шарасын айтуға болады. Аталған арнайы операция барысында құқық қорғау қызметкерлері бір аптаның ішінде есірткі сақтау және тасымалдауға қатысты жеті деректі әшкереледі. Бұл деректер заңсыз есірткі айналымының әлі де өзектілігін көрсетіп отыр.
Жедел алдын алу іс-шаралары барысында тәртіп сақшылары заңсыз айналымнан жалпы салмағы 20 килограмнан асатын түрлі есірткі заттарын тәркіледі. Бұл көлемдегі улы зат бірнеше жүздеген адамның денсаулығына қауіп төндіруі мүмкін екенін ескерсек, құқық қорғаушылардың мұндай алдын алу әрекеттерінің маңызы орасан.
Түлкібас ауданында орналасқан Жамбыл облысымен шекаралас бекетте полиция қызметкерлері Кентау қаласының тұрғыны тізгіндеген Toyota маркалы автокөлікті тексеріп, ішінен марихуана салынған үлкен пакетті тапты. Пакеттің салмағы 5 килограмнан асады. Бұл дерек бойынша ҚР ҚК-нің тиісті бабы бойынша сотқа дейінгі тергеу амалдары басталды, күдікті ұсталып, уақытша ұстау изоляторына қамалды.
Осыған ұқсас тағы бір факті Toyota маркалы минивэн автокөлігін тексеру кезінде тіркелді. Бұл жолы полиция қызметкерлері Шымкент қаласының тұрғынынан 10 килограмнан астам марихуана затына ұқсас есірткі тауып, тәркіледі. Күдікті де уақытша қамауға алынды. Қазіргі уақытта бұл екі дерек бойынша жедел-тергеу іс-шаралары жалғасып жатыр. Тергеу нәтижесінде есірткі тасымалының бағыты, көзделген нарығы және мүмкін болған байланыстары анықталуы тиіс.
“Қарасора – 2025” операциясының негізгі мақсаты – есірткі заттарының заңсыз айналымына тосқауыл қою, олардың таралу көздерін жою, сондай-ақ құрамында есірткі бар өсімдіктерді өсіру фактілерін анықтап, жою. Түркістан облысы — климаттық жағдайы есірткілік сипаттағы өсімдіктердің табиғи жолмен де өсуіне қолайлы аймақтардың бірі. Сондықтан да мұнда жыл сайын осындай бағыттағы арнайы рейдтер мен профилактикалық шаралар өткізіліп тұрады.
Құқық қорғаушылардың мәліметінше, есірткі заттарының заңсыз айналымына көбіне жастар мен жұмыссыз азаматтар тартылып жатады. Бұл — үлкен алаңдаушылық туғызатын жағдай. Өйткені есірткі тек адам денсаулығына ғана емес, бүтін бір ұлттың болашағына қауіп төндіреді. Нашақорлыққа салынған адам еңбекке жарамсыз, қоғамға бейімсіз болып қалады. Бұл – тек бір адамның емес, бүкіл отбасының трагедиясына айналатын әлеуметтік дерт.
Осыған байланысты Түркістан облысында жастар арасындағы нашақорлықтың алдын алу жұмыстарына да ерекше назар аударылып келеді. Мектептерде, колледждерде, жоғары оқу орындарында профилактикалық түсіндіру шаралары тұрақты түрде өткізіліп, оқушылар мен студенттерге есірткінің зияны туралы нақты мысалдар мен ғылыми мәліметтер беріледі. Сонымен қатар, жергілікті спорт бөлімдері мен білім басқармасы бірлесіп, жасөспірімдерді спортқа тарту арқылы бос уақытты тиімді пайдалануға бағытталған жобаларды жүзеге асыруда.
Құқық қорғау органдары есірткі бизнесімен айналысқан тұлғаларға қатысты қатаң жаза қолданатынын ескертеді. ҚР Қылмыстық кодексінің 296–298-баптары бойынша есірткі заттарын заңсыз сақтау, тасымалдау немесе өткізу әрекеттері үшін бірнеше жылдан бастап өмір бойына дейінгі бас бостандығынан айыру жазасы қарастырылған. Бұл жазаның қаталдығы қоғамды қорғауға, адамдарды мұндай қауіпті әрекеттерден сақтандыруға бағытталған.
Президент Жолдауында атап көрсетілгендей, заң мен тәртіпті сақтау – азаматтардың қауіпсіздігі мен мемлекеттің тұрақты дамуының кепілі. Осы тұрғыда Түркістан облысындағы есірткіге қарсы күрес – жай шара емес, ел болашағына қауіп төндіретін қатермен күрес. Сондықтан бұл жұмыстар тек полицияның ғана емес, бүкіл қоғамның, ата-аналардың, ұстаздардың және әрбір азаматтың ортақ жауапкершілігі екенін естен шығармаған жөн. Мұндай ауқымды профилактикалық және құқықтық шаралар алдағы уақытта да өз жалғасын табады.
