Жаз айлары – балалық шақтың ең жарқын, қуанышты кезеңі. Күннің жылы сәулесі, таза ауа, суға шомылу мен табиғат аясында өткізілетін уақыт балалардың денсаулығын жақсартып, көңіл-күйін көтереді. Дегенмен, бұл кезеңде қауіпсіздік мәселесіне аса мән беру қажет. Қайғылы оқиғалар, өкінішке қарай, дәл осы уақытта орын алып жатады. Бүгін біз жазғы демалыс кезінде балалар қауіпсіздігін қамтамасыз етудің негізгі ережелеріне тоқталамыз.

Күн сәулесінен қорғану

Балалардың терісі ересектерге қарағанда нәзік және жұқа. Күннің ультракүлгін сәулелері терінің күйіп, қызаруына, тіпті терінің терең қабаттарына зақым келуіне әкелуі мүмкін. Сондықтан жазғы демалыс кезінде күн сәулесінен қорғайтын арнайы кремдер қолдану міндетті. Күн сәулесі қатты түскен уақытта (11:00-16:00 аралығы) балаларды ашық ауада ұзақ ұстау дұрыс емес. Ашық түсті, жеңіл және кең киімдер, бас киім кию күннің жағымсыз әсерінен қорғайды. Көзілдірік пен сусынның да рөлі зор — олар терінің және көздің құрғақ болуына жол бермейді.

Су қауіпсіздігі — өмірлік маңызды ереже

Жазғы демалыстың ең сүйікті іс-әрекеттерінің бірі — суға шомылу. Бірақ су — бір мезгілде балалар үшін үлкен қауіп те болуы мүмкін. Балалардың өз бетінше суда жүруі өте қауіпті.

Судағы қауіпсіздік ережелерін сақтау үшін:

  1. Балаларды ешқашан өздігінен суға жібермеу керек.
  2. Әрдайым ересек адамның бақылауын қамтамасыз ету қажет.
  3. Қауіпсіз және рұқсат етілген су айдындарында ғана шомылған дұрыс болады.
  4. Суға түсер алдында ауа мен судың температурасын, су айдынының тазалығын тексеру міндетті.
  5. Балаларға суда не істеуге болатынын және болмайтынын алдын ала түсіндірген жөн.

Орман мен даладағы қауіпсіздік шаралары

Балаларды таза ауаға немесе орманға шығару – олардың табиғатпен танысып, жаңа нәрселер үйренуіне мүмкіндік береді. Бірақ табиғаттың да өз ережелері бар. Ағаштардың арасында адасып кету, жыландар мен улы жәндіктердің шағуы, өрт қауіпі – орман мен даладағы ең жиі кездесетін қауіптер. Осыған байланысты:

  1. Балаларды жалғыз орманға жіберуге болмайды.
  2. Далаға шыққанда ұзын жеңді киім, мықты аяқ киім кигізіп жіберген жөн.
  3. От жағуға және темекі шегуге тыйым салу қажет.
  4. Табиғат ережелерін балаға алдын-ала түсіндіру маңызды.

Жолдағы қауіпсіздік ережелері

Көшеде де балалар қауіпсіздігі өте маңызды. Көптеген жазатайым оқиғалар — көліктер мен жаяу жүргіншілер арасындағы қатынастан болады.

  1. Тек арнайы белгіленген жерден және жаяу жүргіншілер өткелінен өту.
  2. Көліктерге абайлап қарау және көше ортасында ойнамау.
  3. Қараңғы уақытта немесе көріну нашар кезде жарықтандырғыш элементтер кию.
  4. Көліктердің сигналдары мен дабылдарын есту және түсіну. Ата-аналар да осы ережелерді балаларға үлгі ретінде ұстануы тиіс.

Электр және тұрмыстық қауіпсіздік

Үйде де қауіпсіздік шараларының сақталуы маңызды. Балалардың электр құралдарымен ойнауы, ақаулы құрылғыларды қолдануы өрт немесе жарақатқа алып келуі мүмкін. Осы орайда:

  1. Электр құралдарын балалар қолы жетпейтін жерде сақтау.
  2. Ақаулы құралдарды дереу жөндету.
  3. Балаларға электр қауіпсіздігі туралы түсінік беру.
  4. Үйдегі өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету (өрт сөндіргіштерді қолжетімді жерге қою, өрт жағдайында не істеу керектігін үйрету). Бұл шаралар үй ішіндегі қауіп-қатерді азайтады.

Жалпы алғанда, жазғы демалыс – тек тынығу ғана емес, баланың тұлғалық қалыптасуына, денсаулығын нығайтуға және шығармашылық әлеуетін ашуға үлкен мүмкіндік беретін кезең. Алайда бұл мүмкіндікті барынша тиімді пайдалану – тікелей ата-аналар мен жауапты ересектердің қолында.

Жоғарыда аталған ережелер мен кеңестер – жай ұсыныстар емес, баланың жан-жақты дамуын қамтамасыз ететін маңызды бағдарлар. Демалыс барысында осы тәртіптерді ұстану – баланың күнін қызықты, пайдалы әрі қауіпсіз өткізуінің кепілі. Әрбір ата-ана, тәрбиеші мен бала осыны жадында ұстауы тиіс.

Сондықтан уақытты ұтымды ұйымдастырумен қатар, күнделікті тәртіпке мән беріп, қауіпсіздік ережелерін қатаң сақтау – жазғы демалыстың шын мәніндегі жемісін көрудің басты шарты екенін естен шығармаған жөн.

Жанель ТӨЛЕУБЕКОВА, ЕҰУ студенті