Ұшақ пен пойыз билеттері туралы қандай мәліметтер құқық қорғау органдарына беріледі

Көлік министрінің м. а. 2025 жылғы 12 тамыздағы бұйрықпен ресімделген немесе брондалған билеттер туралы мәліметтерді уәкілетті мемлекеттік органға немесе Құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдарға беру қағидаларын жаңа редакцияда бекітті, деп хабарлайды Zakon.kz.

Тасымалдаушы немесе билеттерді сатуды жүзеге асыратын өзге адам мынадай деректердің жазылуын қамтамасыз етеді:

• тегі, аты, әкесінің аты (бар болса);
• жол жүру құжаты (билет) сатып алынатын жеке басты куәландыратын құжаттың түрі мен нөмірі;
• жөнелту орны мен күні, межелі пункті, жүру маршрутының түрі (трансплантациясыз, транзиттік);
• жолаушының келісімімен тасымалдаушы немесе билеттерді сатуды жүзеге асыратын өзге адам осы жолаушымен байланыса алатын байланыс деректері (электрондық пошта мекенжайы және (немесе) телефон нөмірі).

Тасымалдаушы немесе билеттерді сатуды жүзеге асыратын өзге адам "Дербес деректер және оларды қорғау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының ( Дербес деректер және оларды қорғау туралы заң) талаптарына сәйкес жолаушылардың дербес деректерді беруге (жинауға) және өңдеуге келісімін алуды қамтамасыз етеді.

Құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдарға беруге арналған ресімделген және (немесе) броньға қойылған билеттер туралы барлық мәліметтер құқық қорғау, арнаулы мемлекеттік және өзге де органдардың ақпараттық алмасу жүйесі арқылы және/немесе құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелерімен тікелей ықпалдасу жолымен беріледі.

Ресімделген және (немесе) броньға қойылған билеттер туралы мәліметтерді қабылдау-беру процесінде барлық уақытша параметрлерді тіркеу Астана қаласының уақыты бойынша жүргізіледі.

Ақпараттық алмасу барысында проблемалық жағдайлар туындаған жағдайда, ақпарат алмасуға қатысушылар оларды жою үшін шаралар қабылдайды.

Авиабилеттер туралы мәліметтерді беру тәртібі

Ақпараттық жүйені құру және пайдалану келесі принциптерге негізделген:

• дербес деректерді қамтитын ақпаратты автоматтандырылған өңдеу процесінде азаматтардың конституциялық құқықтарын сақтау;
• ақпараттық өзара іс-қимылға қатысушылардың қолданыстағы және жаңадан құрылған ақпараттық жүйелері арасындағы ақпараттық өзара іс-қимылдың технологиялық мүмкіндігін қамтамасыз ету;
• ақпараттық жүйенің технологиялық тәуелсіздігін және оның ақпараттық өзара іс-қимылға қатысушылар қызметінің әкімшілік, ұйымдастырушылық және өзге де өзгерістерінен жұмыс істеуін қамтамасыз ету;
• ақпараттың құпиялылығын қамтамасыз ету;
• ақпараттың тұтастығы мен дәлдігін қамтамасыз ету;
• жиналған деректердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету, ағып кету, заңсыз иемдену, жоғалту, бұрмалау, бұрмалау, рұқсатсыз қол жеткізу тәуекелін жою; деректерді Дербес деректер және оларды қорғау туралы Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес пайдалану;
• авиажолаушылар мен экипаж мүшелері туралы деректерді жинау, пайдалану, өңдеу және қорғау кезінде, атап айтқанда нәсілдік немесе этникалық шығу тегі, саяси көзқарастары, діни және философиялық нанымдары, кәсіптік одақтарға тиесілігі туралы куәландыратын мәліметтердің немесе адамның жыныстық бағдарына қатысты ақпараттың болмауы кезінде қандай да бір кемсітушіліксіз теңдікті қамтамасыз ету.

Ақпараттық жүйеге және ол өңдейтін деректерге қолжетімділік уәкілетті мемлекеттік органға және (немесе) құқық қорғау және арнаулы мемлекеттік органдарға беріледі.

Ақпараттық жүйені жеткізуші:

• ақпараттық жүйені жеткізуді жүзеге асырады;
• ақпараттық жүйенің пайдалану әзірлігін қамтамасыз ету мақсатында оған сервистік қызмет көрсетуді жүргізеді;
• ақпараттық жүйеге авиажолаушылар мен экипаж мүшелері туралы деректерді ұсынуды қамтамасыз ету мақсатында авиакомпаниялармен және мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл жасайды;
• ақпараттық жүйеге қол жеткізуге құқығы бар мемлекеттік органдардың персоналын және жүйені пайдалануға байланысты авиакомпаниялардың персоналын оқытады.

Авиакомпаниялар, оның ішінде шетелдік компаниялар ақпараттық жүйеге авиажолаушылар мен экипаж мүшелері туралы деректерді ұсынады.

Белгілі бір рейске тіркелу аяқталғаннан кейін 30 минут ішінде авиакомпания ақпараттық жүйеге әрбір адамға қатысты жолаушылар мен экипаж мүшелері (API) туралы алдын ала ақпаратта қамтылған ресімделген және/немесе броньға қойылған авиабилеттер туралы мынадай мәліметтерді жібереді:

• авиакомпанияның коды және рейс нөмірі;
• жоспарланған келу күні мен уақыты;
• ұшып шығу орны мен күні, межелі пункті, жүру маршрутының түрі (тоқтаусыз, транзиттік);
• әуе кемесінің соңғы кіру пункті/порты;
• әуе кемесінің бастапқы қону пункті/порты;
• ел аумағындағы қону пункті/порты;
• жолаушылар мен экипаж мүшелерінің саны;
• тегі, аты, әкесінің аты (бар болса);
• туған күні;
• еден;
• азаматтық;
• жол жүру құжаты (билет) сатып алынған жеке басты куәландыратын құжаттың түрі мен нөмірі;
• жол жүру құжаты сатып алынған ел немесе жеке басын куәландыратын құжатты беруді ұйымдастыру;
• жол жүру құжаты сатып алынған жеке басты куәландыратын құжаттың қолданылу мерзімі;
• саяхатшы мәртебесі (жолаушы, экипаж мүшесі немесе транзиттік жолаушы);
• жолаушы алған отырғызу орнының нөмірі;
• багаж белгісінің нөмірі;
• тіркелген багаж орындарының саны;
• жолаушының келісімімен – тасымалдаушы немесе билеттерді сатуды жүзеге асыратын өзге тұлға осы жолаушымен байланыса алатын байланыс деректері (электрондық пошта мекенжайы және (немесе) телефон нөмірі);
• жолаушыны тіркеу жазбасының тіркеу нөмірі және жолаушының сәйкестендіргіші.

Жоспарланған жөнелту уақытынан 48 сағат бұрын және әрбір авиакомпания рейске тіркеуді аяқтаған кезде ақпараттық жүйеге әрбір жолаушыға қатысты жолаушыларды тіркеу жазбаларында (PNR) қамтылған ресімделген және/немесе броньға қойылған әуе билеттері туралы мынадай мәліметтер жіберіледі:

• билетті броньға қоюдың бірегей әріптік-цифрлық тіркеу нөмірі (көрсеткіші);
• билетті броньға қою және ресімдеу күні;
• жоспарланған сапардың күні (күндері);
• жолаушының тегі, тіркеу жазбасындағы есімдері, сондай-ақ туған күні, жынысы, азаматтығы, жеке басын куәландыратын құжаттың түрі мен нөмірі;
• жиі ұшатын жолаушылар туралы мәліметтер (тегін билеттер, қызмет көрсету класын премиум көтеру);
• саяхатшылар санын қоса алғанда, жолаушыны тіркеу жазбасында көрсетілген басқа да атаулар;
• барлық қолда бар байланыс деректері;
• төлем мен шот-фактураның барлық тәсілдері туралы ақпарат;
• жолаушыны тіркеудің нақты жазбасы үшін жүру бағыты;
• билетті сату көзі туралы ақпарат;
• жолаушыны тіркеу жазбасындағы код-шеринг (бірлескен код) туралы деректер;
• жолаушы мәртебесі;
• билет нөмірін, бір жақты билеттер туралы деректерді және автоматты билеттерге баға ұсыныстарын қоса алғанда, билет туралы деректер;
• багаж туралы барлық мәліметтер (тіркеу аяқталғаннан кейін беріледі);
• орын нөмірін қоса алғанда, отырғызу орны туралы мәліметтер (тіркеу аяқталғаннан кейін беріледі);
• басқа қызметтер мен арнайы қызметтердің сұрау салулары туралы ақпаратты қоса алғанда, жалпы ескертпелер;
• жолаушыны тіркеу кезінде жиналған кез келген ақпарат (тіркеу аяқталғаннан кейін беріледі);
• деректердің барлық өзгерістері (жолаушыны тіркеу жазбасының бүкіл тарихы) (тіркеу аяқталғаннан кейін беріледі).

Теміржол билеттері туралы мәліметтерді беру тәртібі

Уәкілетті мемлекеттік органға және (немесе) құқық қорғау органдары мен арнаулы мемлекеттік органдарға темір жол көлігінде ресімделген және (немесе) броньға қойылған билеттер туралы мәліметтерді беру жолаушылар тасымалдарын басқарудың автоматтандырылған жүйесімен ( "Экспресс" БАЖ) деректер базасынан ақпарат беру арқылы жүзеге асырылады.

Темір жол көлігінде ресімделген және (немесе) броньға қойылған билеттер туралы ақпарат көзі "Экспресс" БАЖ болып табылады, оған қолжетімділікті уәкілетті мемлекеттік органмен келісім бойынша Ұлттық темір жол компаниясы ұйымдастырады.

Тасымалдаушылар, оның ішінде жолаушыларды темір жол көлігімен тасымалдауды жүзеге асыратын шетелдік тасымалдаушылар (қала маңындағы қатынастардан және жолаушыларды билет кассаларымен жабдықталмаған орындарға отырғызу жағдайларынан басқа) осы Қағидалардың 3-тармағына сәйкес жазылған мәліметтерді "Экспресс" БАЖ-дан уәкілетті мемлекеттік органға және (немесе) құқық қорғау органдары мен арнаулы мемлекеттік органдарға ресімделген және (немесе) броньға қойылған билеттер туралы мәліметтерді беруді қамтамасыз етеді. Мәліметтер мәтіндік форматта деректерді түсіру түрінде ұсынылады.

Мәліметтер "Экспресс" БАЖ-ға енгізілген жолаушылар пойыздарына ресімделген және (немесе) броньға қойылған барлық билеттер бойынша ұсынылады.

Беру күніне 5 рет жүзеге асырылады. Деректерді беру уақыты:

• 5 сағат 00 минуттан 6 сағат 00 минутқа дейін (алғашқы түсіру 22 сағат 01 минуттан 5 сағат 00 минутқа дейін);
• 8 сағат 00 минуттан 9 сағат 00 минутқа дейін (екінші түсіру 5 сағат 01 минуттан 8 сағат 00 минутқа дейін);
• 10 сағат 00 минуттан 11 сағат 00 минутқа дейін (үшінші түсіру 8 сағат 01 минуттан 10 сағат 00 минутқа дейін);
• 16 сағат 00 минуттан 17 сағат 00 минутқа дейін (төртінші түсіру 10 сағат 01 минуттан 16 сағат 00 минутқа дейін);
• 22 сағат 00 минуттан 23 сағат 00 минутқа дейін (бесінші түсіру 16 сағат 01 минуттан 22 сағат 00 минутқа дейін).

Теңіз көлігіндегі билеттер туралы мәліметтерді беру тәртібі

Уәкілетті мемлекеттік органға және (немесе) құқық қорғау органдары мен арнаулы мемлекеттік органдарға теңіз көлігінде ресімделген және (немесе) броньға қойылған билеттер туралы мәліметтерді беруді тасымалдаушылар, оның ішінде Қазақстан Республикасының аумағына келетін (оның аумағынан азаятын) немесе транзитпен жүретін жолаушыларды теңіз көлігімен тасымалдауды жүзеге асыратын шетелдік тасымалдаушылар Қазақстан Республикасының аумағында ауыстыра отырып қамтамасыз етеді.

Тасымалдаушы немесе теңіз вокзалдарының билет кассаларында жол жүру құжаттарын (билеттерін) сатуды не жеткізгені үшін ақы төлей отырып, жолаушының талап ету орнына жеткізуді жүзеге асыратын өзге тұлға осы Қағидалардың 3-тармағына сәйкес деректердің жазылуын қамтамасыз етеді.

Уәкілетті мемлекеттік органға және (немесе) құқық қорғау органдары мен арнаулы мемлекеттік органдарға теңіз көлігінде ресімделген және (немесе) броньға қойылған билеттер туралы мәліметтерді теңіз жолаушылар көлік құралдарының болу және кему кестесіне байланысты тәулігіне 4 ретке дейін мерзімді түрде ұсынады.

Бұйрық 2025 жылғы 31 тамыздан бастап қолданысқа енгізіледі.